تفاوت بین زبان انگلیسی و فارسی
ایران در منطقهای واقع شده که کانون دادوستدهای فرهنگی و بازرگانی میباشد و همیشه هدف جنگهای منطقهای و یا قارهای بوده است. به همین دلیل زبان فارسی دستخوش تغییرات زیادی شده است. در بین زبانهای بیگانه، به خاطر رواج زبان عربی در جهان اسلام، بیشترین آمیزش با زبان عربی بودهاست. اما به خاطر همین دادوستدها با کشورهای انگلیسی زبان، در بعضی کلمات این زبان با زبان انگلیسی نیز آمیخته شده است. در ترجمه انگلیسی به فارسی واضحترین تفاوت بین زبان انگلیسی و فارسی در جمله بندی بوده که در انگلیسی فعل بعد از فاعل و مفعول بعد از فعل میآید درحالی که در فارسی فعل در آخر جمله میآید.
رابطه زبان و فرهنگ یک کشور
یک مترجم برای حرفهای شدن نیاز به درک و دانش کامل از زبانهای فارسی و انگلیسی دارد. بنابراین کسی که درکی از این دو زبان نداشته و به اندازه کافی با زبان مبدأ و مقصد آشنا نیست همچنین تسلط کافی به این دو زبان ندارد، حتی اگر تحصیلات آکادمیک این رشته را داشته باشد را نمیتوان یک مترجم حرفهای نامید. زبان پدیدهای است که با فرهنگ و آداب و رسوم رابطه مستقیم دارد و برای ترجمه انگلیسی به فارسی باید با فرهنگ زبان مبدأ و مقصد آشنا بود. به عبارت دیگر باید با افراد و آدابورسوم آن کشور آشنا بود، بعد به ترجمه زبان آن کشور پرداخت.
تغییر معنی واژگان در گذر زمان
زبان یک کشور در گذر زمان رشد کرده و دستخوش تغییرات میشود. بعضی از واژگان جدید به دایره کلمات آن زبان اضافه شده و یا معنی بعضی از واژگان عوض میشود. به طوری که یک عبارت توهین آمیز ممکن است تحسین آمیز شود و یا یک واژه خنثی میتواند سرشار از بار معنایی گردد. به عنوان مثال، حدود سه دهه پیش واژه انگلیسی Gay صرفاً به معنی شاد و بشاش بود، ولی در دنیای امروز برای تعریف و شناسایی گروه خاصی از اجتماع به کار میرود. همچنین، مدتها پیش مردم دنیا در مورد دلار قدرتمند صحبت میکردند، در حالی که اکنون با مسافرت به خارج میتوان فهمید که لزوماً دلار پول رایج و مورد ترجیح افراد نیست. بنابراین مترجم باید به روز بوده و با این واژگان آشنا باشد.
زبان مادری

کسانی که کار مترجمی را انجام میدهند به این نکته پی بردهاند که بین زبان مبدأ و مقصد تفاوتهای زیادی وجود دارد و این تفاوت باعث میشود که فرد دست به ترجمه انگلیسی به فارسی بزند. به طور کلی، فرد از یک زبان دیگر به زبان مادری خود ترجمه میکند، به این دلیل که به زبان مادری آشنا بوده و این در حالی است که حتی سالها مطالعه و تجربه لزوماً فرد را قادر به آشنایی کامل با یک زبان اکتسابی نمیسازد. استثناهای این قانون معمولاً افرادی هستند که در بیش از یک فرهنگ زندگی کرده اند و بهطور معمول به بیش از یک زبان صحبت کرده اند. چنین افرادی ممکن است قادر به ترجمه دوسویه باشند. همچنین عدهای محدود از افراد مستعد و بانبوغ با برخورداری از موهبت تبحر در یک زبان دیگر میتوانند دوسویه ترجمه کنند که البته تعداد آنها بسیار محدود میباشد. با ذکر این موارد باید این حقیقت را پذیرفت این در حالی است که توانایی یک مترجم ماهر در نوشتن و تکلم زبان مقصد (زبان مادری) ممکن است بدون نقص بنظر برسد، فرد مذکور نمیتواند لزوماً قادر به نوشتن یا تکلم عالی در زبان مبدأ یعنی زبانی که از آن ترجمه میکند باشد. بنابراین ذکر این نکته ضروری است که ممکن است یک شخص کاملاً قادر به نوشتن و خواندن در سطح عالی در زبانی که از آن ترجمه میکند نباشد، در حالی که از یک مترجم خوب انتظار میرود که یک نویسنده خوب در زبان مادری خود باشد.
ترجمه انگلیسی به فارسی در بیش از یک رشته
مترجم برای حرفهای شدن در ترجمه انگلیسی به فارسی باید قادر به ترجمه انگلیسی به فارسی در بیش از یک رشته علمی باشد. در بسیاری از موارد، از بیشتر مترجمین حرفهای خواسته میشود تا در رشتههای متعددی ترجمه کنند و بنابراین برای یک مترجم حرفهای غیرمعمول نیست که در طول سال متون بسیاری از رشتههای علمی را در زمینه هایی از قبیل موضوعات سیاسی، اقتصادی، حقوق، پزشکی، ارتباطات و غیره برگردان نماید. بنابراین واضح است که در چنین مواقعی، یافتن یک مترجم که قادر به ترجمه انگلیسی به فارسی در بیشتر رشتهها باشد کار بسیار سختی میباشد. یک مترجم حرفهای برای ترجمه انگلیسی به فارسی باید قادر به کسب دانش کافی و فراگیری گنجینه لغات مرتبط با آن باشد تا بتواند به انجام ترجمههای کاملاً دقیق و صحیح در زمینههای گوناگون تخصصی و فنی بپردازد. با این حال، شخص مترجم باید یک حس کنجکاوی ذاتی نسبت به بسیاری از زمینههای مختلف دانش بشری و نیز علاقه به افزایش گنجینه واژگان خود در انواع مختلف رشتههای مرتبط و غیر مرتبط داشته باشد.
هنر نویسندگی در ترجمه
هنر نوشتن و نویسندگی لازمه حرفهای شدن در ترجمه انگلیسی به فارسی است. و مترجم باید توانایی نوشتن و تکلم را داشته باشد. در واقع، ترجمه گونهای از نوشتن و صحبت کردن است و مترجم به تعبیری یک نویسنده و سخنران به شمار میرود.
سرعت در ترجمه
یک مترجم حرفه ای باید در خود عادت انجام ترجمه با سرعت خوب را پرورش دهد. برای این کار دو دلیل وجود دارد: اول اینکه بیشتر مشتریان برای محول کردن یک کار ترجمه تا آخرین دقیقه صبر کنند و در نتیجه با معمولترین سوال در این حرفه به مترجم یا مرکز ترجمه روی میآورند که چقدر سریع این کار برای من آماده میشود؟ یک مترجم حرفه ای باید آماده باشد که یک چنین کار طولانی را در یک بازه زمانی کوتاه بپذیرد، زیرا در غیر اینصورت از چنین مشتری خاص و یا بسیاری از مشتریان دیگر کاری دریافت نخواهد کرد. دوم اینکه دستمزد ترجمه به صورت کلمهای پرداخت میشود و هرچه شخص در یک ساعت کلمات بیشتری ترجمه کند درآمد بیشتری خواهد داشت. از این رو، مترجمین با ظرفیت انجام کار بالاتر و سریعتر در این میان موفقتر خواهند بود.
رابطه ترجمه با پژوهش
مترجم باید مهارتهای پژوهشی را در خود افزایش دهد. مترجمین متعهد آنهایی هستند که همیشه در جستجوی منابع مرجع جدید هستند و در طول زمان یک بانک اطلاعاتی مورد استفاده در کار خود ایجاد میکنند.
ویژگیهای یک ترجمه خوب
یک ترجمه خوب باید مفهوم اصلی متن را برساند که لازمهی آن ماهر بودن در زبان مقصد میباشد. کسی که ترجمه انگلیسی به فارسی را انجام میدهد باید بتواند مفهمومی که از زبان مبدأ گرفته است را برساند.
نویسندگان در ویژگیهای روحی و اخلاقی و هنر نوشتن با یکدیگر متفاوت هستند. بعضی از نویسندگان شوخ طبع هستند و بعضی جدی. این ویژگیها در متن آنان تأثیر میگذارد. مترجم موفق آن است که در ترجمهاش بتواند خصیصههای گفته شدهی مربوط به هر نویسنده را حفظ کند.
مترجم باید در نوشته خود دستور زبان را رعایت کند و متن ترجمهاش از لحاظ ساختار، مشکلی نداشته باشد وگرنه ترجمه بیارزش خواهد بود. بنابراین نباید از واژگانی که از نظر دستوری غلط هستند استفاده کند.
مورد بعدی رعایت ایجاز میباشد. بعضی از نویسندگان مطلبی را در یک کلمه یا در یک جمله کوتاه بیان میکنند ولی گروهی دیگر از مترجمان، آن مطلب را برای ادای مقصود کافی ندانسته و به شرح و بسط آن میپردازد که البته به خود نویسنده ربطی ندارد و مترجم از خودش آورده است. چنین کاری از رعایت امانت به دور بوده و اگر آن مطلب نیاز به شرح بیشتر داشته باشد آن را در پاورقی بنویسد.
موانعی که ترجمه انگلیسی به فارسی را سخت میکند.
در زبان انگلیسی یک جمله ساده معمولاً دارای فاعل، فعل و مفعول است اما دیگر زبانها ممکن است این ساختار را نداشته باشند. در زبان فارسی معمولا ترتیب قرارگیری اجزای جمله به این شکل است: ابتدا فاعل، سپس مفعول و در انتها فعل. در زبان عربی، ضمایر مفعولی قسمتی از فعل را تشکیل میدهند و با فعل می آیند. به عنوان یک نتیجه، مترجم اغلب مجبور به اضافه کردن، حذف و جابجایی کلمات متن اصلی بوده تا بتواند به صورت موثر و کارا با زبان مقصد ارتباط برقرار کند.
درک متن
یکی از معیارهای مهم در ترجمه متون مختلف، میزان انتقال مفاهیم متن است. زمانی شما میتوانید مفهومی را انتقال دهید که یک جمله را درک کنید و سپس آن را ترجمه نمایید.
اصطلاحات زبان مبدأ
عبارات و اصطلاحات مجموعهای از کلمات هستند که معنی منحصر به فردی داشته و یک مفهوم، شی یا کمیت خاصی را توضیح میدهند. یکی از مهم ترینمشکلات ترجمه این است که کلمات عجیب و غریب را نمیتوان با تعاریف الفبایی ترجمه کرد. بسیاری از محققان زبان شناسی بر این باورند که اصطلاحات سخت ترین موارد در ترجمه هستند.
متنهای تخصصی
ترجمه متون تخصصی یکی از مشکلات ترجمه انگلیسی به فارسی، ترجمه متنهای تخصصی و عبارات تخصصی میباشد و به همین دلیل در دانشگاه سه واحد به عنوان زبان تخصصی تدریس میشود.
کلمات چندجزئی
یکی دیگر از چالشهای ترجمه انگلیسی به فارسی، ترجمه کلمات مرکب میباشد. کلمات مرکب از دو یا چند کلمه تشکیل شده است. گاهی اوقات این کلمات مرکب ترکیب یک فعل و حرف اضافه هستند. در این حالت ممکن است ترکیب این دو کلمه معنای متفاوتی با حالت جداگانهشان داشته باشد. اما در زبان انگلیسی معمولاً از افعال دو کلمهای کمتر استفاده میشود. کسی که ترجمه انگلیسی به فارسی را انجام میدهد باید این موارد را تشخیص دهد.
زبان انگلیسی بر خلاف فارسی از نظر تعداد لغات و کلمات بسیار گستردهتر است ممکن است یک کلمه ساده چندین معادل در زبان انگلیسی داشته باشد.
ترجمه افعال
نکتهای که در ترجمه این افعال باید مورد توجه قرار گیرد، مکان استفاده و نحوه تشخیص آنها در جمله است. به برخی از این افعال اصطلاحاً جداشدنی میگویند. یعنی کلمهای میتواند بین دو قسمت قرار گیرد. در این موارد تشخیص فعل دو کلمه می تواند مترجم مبتدی را گمراه کند و همین باعث شود ترجمه انگلیسی به فارسی را اشتباه انجام دهد.
معانی متعدد
یک کلمه یک کلمه ممکن است بسته به جایی که قرار گرفته است و چگونگی استفاده از آن در یک جمله معنی متفاوتی بدهد. این پدیده معمولاً یکی از دو شکل است. شکل اول شامل کلماتی است که هم آوا هستند: مانند جمله (Scale the fish before weighing it on the scale)، که شکل ظاهری و نحوه خواندن به صورت یکسان است اما ترجمه متفاوتی دارند. دسته بعدی کلماتی هستند که املا و شکل نوشتاری یکسان دارند ولی تلفظ و صدای متفاوت، موجب تغییر در ترجمه آنها میشود. به عنوان مثال من سوار کردن جاده باد می وزد در یک روز باد میوزد) که نگاه به طور یکسان اما تعریف شده و تلفظ متفاوت وجود دارد.
کنایه
طعنهها و عبارات کنایه آمیز طعنه سبک تند و تلخی از بیان است که معمولاً مفهمومی متضاد از ترجمه تحت اللفظی آن عبارت دارد. طعنه اغلب معنای آن زمانی که کلمه به کلمه به زبان دیگری ترجمه میشود را از دست می دهد. یکی از قسمتهایی که ترجمه عبارت کنایه آمیز با دقت بیشتری باید انجام گیرد، رمانهای گفتگو محور است. در این متون بایستی یک مترجم حرفهای کنایه را تشخیص داده و عبارتی جایگزین در زبان مقصد به کار ببرد. زیرا همانطور که اشاره شد، عبارات کنایه آمیز را نمیتوان به صورت تحت اللفظی ترجمه نمود.
کاربرد لغت نامه در ترجمه انگلیسی به فارسی
یکی از مهمترین اصلها در ترجمه این است که راه استفادۀ درست از لغتنامه را بدانیم. بیشتر مترجمان برای ترجمه انگلیسی به فارسی و یافتن معنای کلمه به لغتنامههای دو زبانه، مثلاً به فرهنگ انگلیسی به فارسی مراجعه میکنند. فرض کنیم که مترجمی میخواهد یک جملۀ انگلیسی را به فارسی ترجمه کند و د این جمله کلمه demand در آن جمله وجود دارد. این مترجم برای کلمۀ demand معنیهای درخواست، تقاضا، نیاز، ضرورت و شاید معنیهای مطالبه، فشار و بار را در ذهن داشته باشد. اگر هم به لغتنامۀ دو زبانه مراجعه بکند، همین معنیها را خواهد دید، که در این صورت یکی از آنها را انتخاب خواهد کرد. درست است که یکی از پُرکاربردترین معنیهای demand در زبان فارسی تقاضا است، امّا در این مورد کاربرد آن، و همچنین کاربرد دیگر کلمه هایی که در لغتنامۀ دو زبانه آمده است، مناسب به نظر نمیآید. اینجاست که مترجم باید با در ذهن داشتن مفهوم کلمۀ demand آن را در حیطۀ مفهومی جمله ترجمه کند.