دانشمند و مخترع بزرگ در زمینه مهندسی برق، نیکولا تسلا گفته است:
دانشمندان امروز به جای این که با وضوح فکر کنند، عمیق فکر می کنند. باید فردی عاقل و خردمند بود تا بتوان با وضوح فکر کرد، وگرنه یک بی‌عقل هم میتواند عمیق فکر کند.
بله، تفکر واضح موهبتی است که باید دید چه چیزهایی منجر به آن میشود. ولی تفکر واضح نیازمند کلام واضح است. یک ترجمه خوب چه عمومی باشد و چه ترجمه تخصصی میتواند کلامی باشد که عاری از ابهام باشد. قسمتهای مختلف چنین متنی با هم هماهنگی و انسجام دارد. یکی از اموری که در زمینه علم برق و الکترونیک مطرح است، متون ترجمه شده در این زمینه است. مسئله ای که ممکن است گاهی افراد با آن روبرو شود عدم سلیس بودن و روان بودن ترجمه ها از متون انگلیسی به فارسی است.
واضح نبودن و سلیس نبودن یک متن ترجمه شده می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. عدم اشراف و تسلط به موضوع مورد بحث. استفاده از معادل اشتباه برای عبارات تخصصی، و عدم تسلط به قواعد دستوری مشکلاتی است که در این خصوص میتواند وجود داشته باشد. ترجمه تخصصی برق نیز از این قاعده مستثنی نیست.
در ادامه برای حل این مسائل، ویژگیهایی برشمرده می شود که مترجم بتواند توسط آنها ترجمه بهتری ارائه دهد. با در نظر گرفتن این خصوصیات، می‌توان نتایج بهتری در مورد ترجمه تخصصی برق ارائه داد. مسلماً مهارت در هر کدام از این ویژگیها مدت زمان زیادی را می طلبد. در ادامه به این ویژگیها می پردازیم.
1.مهارت در ترجمه عمومی
هر فردی که می خواهد به ترجمه تخصصی روی بیاورد باید ابتدا در زمینه‌ی ترجمه عمومی ماهر شده باشد. او باید بتواند متون را از متن مبدأ به طور کامل درک کرده و با قلمی روان آنها را به فارسی بازگرداند. در ترجمه عمومی مترجم انتخاب زیادی در انتخاب معادلهای کلمه‌ها دارد. این که مترجم بتواند برای یک کلمه انگلیسی چند معادل فارسی در نظر بگیرد و از میان آنها هنرمندانه شیواترین را برگزیند نشانه‌ی مهارت اوست. برای این کار او باید مدت زیادی در این زمینه تجربه کسب کرده باشد.
برخی گمان می‌کنند راه پیدا کردن به عرصه ترجمه تخصصی برق هدفی است که می‌توان بدون گذر از این مرحله به آن نائل شد. در حالی که مهارت در ترجمه متون عمومی و غیرتخصصی سنگ بنای مراحل بعدی ترجمه تخصصی است.
2. تسلط کامل در مورد مبانی مباحث تخصصی برق
ضمن داشتن مهارت کامل در ترجمه عمومی و غیرتخصصی، مترجم باید تسلط و اشراف کاملی در مورد مباحث تخصصی برق داشته باشد. همانطور که می‌دانید برای نتیجه‌ی خوب در ترجمه تخصصی برق، مترجم باید مطلب مورد نظر را کامل متوجه شود و سپس با قلم شیوا آن را به فارسی برگرداند. این امر لازم می دارد که اساس و مبانی مباحث برق را کاملاً درک کرده باشد. با داشتن این تسلط، مترجم می تواند هر موضوع خاص و جدیدی را به شکلی روان ترجمه کند.
البته گرچه این مرحله و این ویژگی یک امر لازم جهت ترجمه تخصصی برق است، اما کافی نیست، و همانطور که گفته شد تسلط بر ترجمه عمومی هم یک شرط لازم است.
برخی مواقع دیده میشود که افرادی که رشته تحصیلی‌شان برق است، بدون داشتن پیش‌زمینه ترجمه عمومی به کار ترجمه تخصصی برق مبادرت می ورزند. می‌توان تصور کرد که آیا نتیجه چنین ترجمه ای قابل قبول است یا خیر.
3. داشتن هوش ریاضی
هاوارد گارنر هوش را به هفت دسته طبقه بندی کرده که یکی از آنها هوش ریاضی است. متون تخصصی برق و الکترونیک آکنده از مباحث مهندسی است که زیربنای آن علم ریاضی است. این متون پُر از عبارات ریاضی است. برای درک کامل این متون، مترجم باید نه تنها از هوش کلامی (یکی از هفت هوش) بلکه باید از هوش ریاضی نیز برخوردار باشد. هوش ریاضی به مترجم کمک می‌کند مباحث مربوط به ترجمه تخصصی برق را بهتر درک کرده، و به این شکل نتیجه ترجمه بهتر خواهد بود.
4.تسلط بر قوانین اصلی علم برق و الکترونیک
مترجمی که دست به ترجمه تخصصی برق و الکترونیک می زند، باید به اصول و قوانین موجود در این عرصه علمی آشنا باشد. معادلهای فارسی و انگلیسی را به خوبی بشناسد. فعلها و کلمات و عباراتی که مربوط به این زمینه هست را بشناسند. بسیاری از قوانین موجود در رشته برق بر طبق نام بزرگان و اندیشمندان این عرصه نامگذاری شده است. حتی آگاهی درباره سرگذشت و زندگی این بزرگان خالی از لطف نیست. مثلاً قانون اهم، که نام این قانون از نام گئورگ اهم آمده است. همانطور که گفته شود، آگاهی هرچه بیشتر در زمینه های مختلف در رشته برق، در نتیجه کار ترجمه تاثیر خواهد داشت.
5. مطالعه کافی در زبان مبدأ و مقصد در مورد موضوعی خاص
فردی اگر نیکولا تسلا هم باشد، همیشه موضوعاتی برای ترجمه وجود دارد که موضوع آن جدید و نو است. با مطالعه کافی در این موضوع به زبان انگلیسی و فارسی، مترجم هم اطلاعات و تسلط خود را بیشتر می کند، هم با مجموعه اصطلاحات و عبارات موجود در این موضوع آشنا میشود. به این صورت، میتواند ترجمه بسیار بهتری ارائه دهد.
6. چالش عبارات تخصصی
گرچه در ترجمه عمومی فرد میتواند برای یک کلمه چند معادل در نظر بگیرد و هر کدام را خواست استفاده کند. اما در مورد ترجمه تخصصی، فرد باید هنگام ترجمه از ترجمه درست عبارات تخصصی استفاده کند. استفاده از لغتنامه های تخصصی، اینترنت و دانشنامه ویکیپدیا در این زمینه کمک‌رسان است.
7. ساده نویسی
گرچه هنگام ترجمه تخصصی برق موضوعات و متن ترجمه شده به هر صورت پیچیدگی خاص خود را دارد. اما مترجم گاهی می تواند با مهارت و بدون آسیب به متن اصلی، جملات را کوتاه کند. مثلاً یک جمله ای که در متن اصلی بسیار طولانی است را به دو جمله کوتاهتر تبدیل کند که همان مفهوم را می‌رساند. به این صورت فردی که متن را می خواند با متنی روانتر روبرو خواهد بود.
ضمن مطالعه مطالب فوق، به هفت نکته و ویژگی اشاره شد. با دقت و توجه به این نکات می‌توان ترجمه تخصصی برق بهتری ارائه کرد. اگر مترجمی در کار ترجمه متون عمومی به مهارت دست یافته و می خواهد تمرکز خود را در ترجمه تخصصی برق و الکترونیک قرار دهد میتواند از این نکات استفاده کند. اگر هم شما قصد دارید که ترجمه خود را به فرد مناسبی بدهید تا نتیجه بهتری داشته باشید، با دانستن این نکات می‌دانید که مترجم مورد نظر چه خصوصیات و مهارتهایی را باید داشته باشد. به این صورت ترجمه ای تخصصی در اختیار خواهید داشت که واضح خواهد بود. یک متنی که با وضوح و روان ترجمه شده، به شما کمک می کند در آن موضوع یا رشته فکر واضح و شفافی داشته باشید.